Një prezervativ 200-vjeçar do të ekspozohet nga mjeshtrat holandezë të epokës së artë, në Amsterdam këtë javë, pasi “suveniri luksoz” i shekullit të 19-të u bë kontraceptivi i parë që iu shtua koleksionit të artit të Rijksmuseum.
Prezervativi, i cili ndoshta është bërë nga apandesiti i një deleje rreth vitit 1830, mendohet se ka ardhur nga një bordello luksoze në Francë, me shumë mundësi në Paris. Ai është pikturuar me një gravurë erotike që përshkruan një murgeshë pjesërisht të zhveshur duke treguar drejt organeve gjenitale të ngritura të tre klerikëve, si dhe frazën “Voila, mon choix” (“Ja, kjo është zgjedhja ime”).
Kuratorja e Rijksmuseum, Joyce Zelen, tha se kompozimi i gravurës aludon qëllimisht në mitin grek të Gjykimit të Parisit, në të cilin një princ trojan i kërkohet të zgjedhë më të bukurën nga tre perëndeshat. “Pra, ne besojmë se kushdo që e ka blerë prezervativin do të kishte qenë mjaft i sofistikuar dhe i arsimuar mirë,” tha ajo.
I blerë për 1 000 euro në një ankand në Haarlem nëntorin e kaluar, kontraceptivi është ekspozuar këtë javë në një vitrinë qelqi si pjesa qendrore e një ekspozite të vogël në Rijksmuseum të quajtur “Seks i Sigurt?”, ku shfaqen printime dhe vizatime holandeze dhe franceze mbi temat e punës seksuale dhe shëndetit seksual.
Përpara se shpikjes së membranës prej plastike prezervativët bëheshin nga liri, membranat e kafshëve ose edhe guaska breshkash. Ato bënin pak për të siguruar mbrojtje nga sëmundjet seksualisht të transmetueshme si sifilizi ose për të parandaluar shtatzëninë.
“Në vitet 1830, kur u prodhua ky prezervativ, përdorimi i prezervativëve ende nuk shihej mirë, veçanërisht nga kisha. Ato shiteshin kryesisht nën banak në bordello ose berberhane, megjithëse ka disa raportime për dyqane luksoze që e ofronin sipas porosisë” – tha Zelen.
Suveniri i ekspozuar në Amsterdam ishte rreth 20 cm i gjatësi. “E pamë me dritë ultaviolet dhe dyshojmë se nuk është përdorur kurrë”, – sqaroi Zelen. “Gjithashtu është e paqartë nëse murgesha në gravurë po tregon drejt burrit tullac, burrit të dobët apo atij që duket pak mbipeshë. Në këtë mënyrë, çdo lloj burri mund të ndihet sikur i flet atij”, – tha Zelen. ©LAPSI.al
